Artikelindex

CESKA ZBROJOVKA (CZ)

De naam betekent vertaald: Tjechische Wapenfabriek. (Een bekend wapen is de CZ 75, een pistool. Het merk hoorde lange tijd tot het Laurin & Klement concern (Skoda). Ietsje meer over Laurin & Klement onder het kopje ”Andere Tsjechen” op deze site).

CZ gun

Vanaf 1929 ging CZ zich, naast wapenproduktie, bezighouden met de bouw van fietsen en al snel ook motoren. In het begin waren dat hulpmotoren van 73 cc. Daarna  complete fietsen met een versterkt frame en een 98 cc grote tweetakt motor. Een ingenieur, met de naam Ignaz Uhl, die eerder bij Steyr (traktoren) had gewerkt, werkte naar een eerste echte motorfiets. Deze verscheen in 1935. Het was eerst een 150cc ééncilinder tweetakt model, maar dat werd vergroot tot een 174cc. De machine had een geperst stalen frame. Het was geïnspireerd door voorbeelden uit Neurenberg en werd direct een concurrent voor Jawa. Dit werd nog eens over gedaan door de ontwikkeling van een 250cc machine in 1936. Vanaf 1937 werden de cilinderinhouden rap groter, hoewel er ook nieuwe lichte modellen verschenen.

Echter, projecten van vóór de oorlog, de 350cc ééncilinder, de 500cc tweecilinder, beide tweetakten, kwamen niet van de grond. Hetzelfde gold voor de viertakt met koningsas. Wel werden er kort na de oorlog lichte driewielers geproduceerd, in eerste instantie bestemd voor oorlogsinvaliden, later ook voor licht transport. In 1947 werd de fabriek genationaliseerd en ontstond samenwerking met Jawa. Motoren kwamen op de markt onder de naam Jawa-CZ. Dat duurde tot 1961, waarna de naam weer veranderde in CZ. CZ produceerde in de jaren 1950-60 ook scooters onder de naam Čezeta.

Daarnaast was CZ  vooral bekend om zijn enduro-, cross- en trialmotoren, hoewel er in de jaren zestig ook volop geracet werd.

In 1990 ging men samenwerken met Cagiva. Nieuwe CZ’s werden alleen nog als Cagiva verkocht. Een afdeling van de oude fabriek, ČZ Velo, probeerde in 1996 de naam nieuw leven in te blazen met een 35 cc snorfietsmotortje. Maar in december 1997 werd het samenwerkingsverband met Cagiva opgeheven en hoorde de naam ČZ voor motoren tot het verleden.

CZ001

logos